Doğumdan itibaren üç yaşına kadar çocukların beyinleri hızlı bir gelişim sürecine girmektedir. Gelişen beyin oldukça esnektir ve bu önemli süreç boyunca çevre girdisi ve duyusal deneyimler çocuğunuz için çok önemlidir. Bu dönemde çevresel seslerin tutarlı, sürekli ve doğru bir şekilde beyne ulaşması; işitme, dinleme, anlama ve konuşma yeteneklerinin gelişiminde büyük bir öneme sahiptir. Kritik dönem dediğimiz bu 0-3 yaş, dil ve müzik gibi belirli yeni yetenekleri ve temel becerileri öğrenmek için en ideal dönemdir. Çünkü erken dinleme ve konuşma dönemlerindeki çocuklara dil, herhangi bir ders öğretilir gibi öğretilemez.
Bu dönemde çocuklar dili “tesadüfi öğrenme” yoluyla kazanmaktadırlar. Çocuklar yeni kelime ve bilgileri tesadüfen, yani genellikle kulak misafiri olarak öğrenir ve kazanır. Buna ek olarak, çocuklar dinlemede olduklarında her zaman hedeflerindeki konuşmacıya dönüp bakmazlar fakat yine de çevresinde olup bitenlerin farkında olabilirler. Unutmayın ki bebeklerin ve çocukların çevreye olan dikkat ve duyarlılığı bizlerden çok daha fazladır. Çocuklar sürekli olarak konuşulan dile maruz kalmak suretiyle kelimeleri yakalar ve algılamaya başlar, daha sonrasında bu kelimeleri ifade eder, kelimelerin mantıklı dizilimini ve dilin yapısını öğrenir.
İşitme kaybı ile çevredeki sesler bulanıklaşır, bu bulanık ses ortamından konuşmaları yakalamak zorlaşır ve bu da öğrenmede önemli sorunlar doğurur. Beyin, ses girdilerini anlamlandırmada zorluk yaşar ve bu durum çocuğunuzun gelişimini olumsuz yönde etkiler.
İşitme kaybı yaşayan bebekler ve çocuklarda temel amacımız, konuşma ve dil gelişimleri için önemli olan iletişime ve ses dünyalarına tam erişime sahip olmaktır. Gelişmek için ise, iletişim kurmaları ve hayatlarındaki seslerin dünyasına tam olarak erişmeleri çok önemlidir.
İşte tam da bu sebeple çocuklarda işitme kayıpları mümkün olan en erken sürede tanılanmalı ve gerekli müdahaleye başlanmalıdır. İşitme cihazları, işitme kaybı olan çocukların normal konuşma ve dil becerilerinin gelişmesini sağlayarak, sosyal ve akademik başarılarında yaşıtlarıyla aynı seviyeyi yakalamalarında yardımcı olmaktadır. Bu yüzden çocuğunuza işitme kaybı tanısı konulduktan sonra vakit kaybetmeden işitme cihazı kullanmaya başlanması son derece önem taşımaktadır.
Sesin yönünü tayin edebilmek, uzak mesafede ve arka plan gürültüsünde sesleri işitebilmek için her iki kulakta da işitebilme önemlidir. Her iki kulakta işitme kaybı olması durumunda, işitme cihazı kullanımını tek bir kulakla sınırlandırmak, çocuğunuzun duyabileceği en iyi seviyedeki duyma becerisini kısıtlar. Ayrıca beyni düzgün bir şekilde geliştirmesi gereken uyarıdan da mahrum bırakır.
Son olarak işitme cihazı kullanımıyla birlikte çocuğunuz için mutlaka bir eğitim desteğinin de araştırılması gerektiği bilinmelidir. Bu sayede çocuğunuzun öğrenme süreci, konuşma ve dil gelişimi, eğitim ile desteklenmiş olacaktır. Bu konuda da odyoloğunuza danışmayı lütfen unutmayın.
Hayatınızda duymak istediğiniz seslerin eksik olmadığı, sağlıklı bir gün dilerim. J
Odyolog Ülkem GEÇER