By C vitamini vb.:Soguk algınlığında kullanılabilir mi?
Herkes tarafından en çok bilinen vitamindir (Askorbik asit). Ayrıca antioksidan (serbest oksijen moleküllerini ortadan kaldıran) bir maddedir ve farklı ülkelerde, birçok hastalık için C vitamini kullanımını araştıran çalışmalar sürdürülmektedir. Vitamin C adına kurulmuş bir vakıf (Vit. C foundation) ve Linus Pauling Enstitüsü’de (Oregon Eyalet Üniversitesi içindedir) diğer Üniversiteler gibi araştırma yapan merkezlerdendir. ABD-Ulusal Sağlık Enstitüsü, L.P. Enstitüsü, C. Vitamini Vakfı tavsiyelerinde;önceki yıllarda, günlük alım için, 200, 400, veya 3000 mg gerektiği ve soğuk algınlığı başlangıcında ise dozun arttırılmasını savunan görüşler bulunmaktadır. Bu görüşlerin bazıları, Nobel ödül’lü (1954) Linus Pauling isimli araştırmacı’nın 30-35 yıl önceki çalışmaları ile ortaya konmuş ve zaman içinde destek bulmuştur.Genellikle, C Vit. için günlük tavsiye edilen alım 200-3000 mg arasındadır, kişi/kurumların tavsiyeleri farklıdır, daha yüksek dozlarda alınması gerektiğini iddia edenler de bulunmaktadır. Ancak, son yapılan çalışmalarda, C vit. alımının normal bireylerde soğuk algınlığına yakalanmayı engellemediği (sadece yoğun spor yapanlar ve askerlerde yararlı olduğu, %50 oranında daha az soğuk algınlığı geçirildiği vurgulanmıştır. Ayrı bir çalışma ise, düzenli olarak C vitamini alımının erişkin ve çocuklarda soğuk algınlığı süresini (%8-14) kısalttığını göstermiştir. Soğuk algınlığı başladıktan sonraki C vitamini alımının ise (yüksek dozlarda tablet veya burun yolundan damla/sprey olarak alınmadıkça) bir faydası olmadığı belirtilmektedir.
Sonuç olarak, C Vitamini konusu çok tartışmalıdır ! Yüksek doz C vitamini alımının, böbrek taşı oluşturma, ishal gibi ciddi yan etkileri de vardır.
Ya Çinko ?:
Çinko’nun bazı soğuk algınlığı yapan virüslerin üremesini engellediği görüşü 1974’den beri iddia edilmektedir. Bazı araştırmalar, çinkonun tek başına bağışıklık sistemini güçlendirdiği yönünde görüş bildirse de, kötü tadını dengeleyen koruyucu maddelerin (sitrat, tartarat vb) bu yararı ortadan kaldırdığı düşünülmektedir. Burun içine jel olarak kullanılan çinko glukonat’ın soğuk algınlığını birkaç gün kısalttığı bildirilmekle birlikte,bunun dışında ağız yolu ile kullanılan çinko içerikleri (çinko asetat) hakkında ise farklı görüşler ifade edilmektedir.
Görüldüğü gibi, dışarıdan Çinko alımı konusu da tartışmalıdır. Sağlıklı beslenen, bağışıklık sistemi sorunu olmayan kişilerin üst solunum yolu enfeksiyonlarında korunma için normal şartlarda çinko almasına gerekliliği yoktur. Uzun süreli çinko alımı, kalp rahatsızlığı, kansızlık,ilaçların emiliminin bozulması gibi sorunlara yol açabilir.
Echinaceave Goldenseal ?:
Echinacea : (Echinacea purpurea)Bu bitkiden hazırlanan ürünlerinsoğuk algınlığı/grip ve bağışıklık sistemi için yararlı olduğu iddia edilsede, güncel araştırmalar etkisi olmadığını vurgulamaktadır, yine de,Amerikan Tamamlayıcı/Alternatif Tıp Ulusal Merkezi bu konudaki araştırmalarınısürdürmektedir.
Goldenseal: Çay, sıvı ekstre ve tablet gibi formları vardır. Berberine adlı içeriğinin soguk algınlığı/grip için yararlı olduğu bilimsel olarak kanıtlanmamıştır. Genellikle Echinacea ile birlikte kullanılırlar. Bu gibibitkisel tedavilerin bağışıklık sistemini güçlendirdiği iddia edilse de ciddi bilimsel kanıtlar yoktur. Bu tür özel destek tedavilerin, doktor tavsiyesi altında uygulanmasının uygun olacağını unutmayınız (destek ürünler; hipertansiyon, kalp, şeker hastalığı sorunu olanlarda sakıncalı olabilir).