By Konu başlığındaki ifadeye sık rastlamaktayız.Iyi huylu pozisyona bağlı başdönmesi (Benign paroxysmal positional vertigo )(BPPV) olarak ta ifade edilmektedir.Vertigo diye de kısaca tarif edilebilir.
TARİFİ:
Kısaltılması BPPV olan rahatsızlık ; baş dönmesi nedenleri arasında en sık rastlanılanıdır.Baş dönmesi orta veya ileri düzeyde olarak hasta tarafından öykülendirilir.Özellikle baş hareketleri tarafından tetiklenir.Başın yukarı,aşağı hareketi,yatağa uzanma,sağa sola dönme,yatakta doğrulma hareketi bunu başlatabilir.
BELİRTİLERİ:
-Belirsizlik hissi(Dizziness)
-Hasta kendi veya çevresindeki nesnelerin,kişilerin döndüğünü hisseder
-Denge kaybı.ayakta durma zorluğu vardır
-Mide bulantısı
-kusma
Belirti ve bulgular çok kısa sürede başlayıp,sonlanabilir.Tekrarlayıcı olabilir.Nistagmus denilen anormal göz hareketleri;sık görülebilir
BPPV CİDDİ BİR HASTALIKMIDIR?
Değildir.
Eğer yukarda sayılan belirtilere ek olarak aşağıda sayılan durumlar varsa DERHAL ACİL SERVİS e baş vurmalıdır.
-Ateş
-Görme kaybı,çift görme
-Daha önce olmayan farklı ve ciddi baş ağrısı
-Şuur kaybı
-Düşme,yürüme zorluğu
-Kol ve bacakta güç kaybı
-Konuşma zorluğu
-İşitme kaybı
HANGİ UZMANA MUAYENE OLMALIDIR?
Nöroloji ve Kulak burun boğaz uzmanına .
SEBEPLERİ;
-İdiopatik:Sebebi bulunamayan.En sık bu görülür.
-İç kulak rahatsızlığı,kulak cerrahisi
-Uzun süre yatma,diş hekimi koltuğunda uzun süre kalma
-Bazen migrenle birlikte olabilir..
DENGE ORGANI OLARAK KULAK:
Kulak:İşitme ve denge de rol alır.-Denge labirenti
-Üç adet yarım daire kanalı bunu sağlar..
Yarım daire kanalında dolaşan sıvı ve saç benzeri almaçlar dengeyi kontrol eder.
-Otolit denilen yapılar ise:Sağ-sol,yukarı-aşağı,baş hareketlerine ve yer çekimine uyum sağlar.OTOLİTLERİN KRİSTALLERİ YERÇEKİMİNE HASSASTIR.
Çeşitli nedenlerle kristaller ;yerinden oynadığı zaman baş dönmesi olduğu düşünülmektedir.Kristallerin yerinden oynaması en sık yatıldığı zaman görülür.En sık 50 yaş üzeri insanlarda,kadın cinsiyetinde daha fazla görülür.Düşme ;baş beden yaralanması,kalça dahil ciddi kırıklara neden olabilir.
EVDE BAŞ DÖNMESİ BAŞlADI NE YAPILMALI?
Yataktan çok yavaş, kalkıp oturur vaziyette rahatlama olana kadar beklenmeli,gerekirse emekleyerek hareket edilmeli,yürüme;sırt ve kollar duvarla temas halinde yapılmalı,yardım istenilmelidir.Gerekirse tekerlekli sandalye ile hareket edilmelidir.Kontrolsüz hareket;ciddi yaralanma ve kırıklara yol açabilir
NASIL TEŞHİS EDİLİR?
-Öykü
-Muayene
-Testler:İşitme testi,eng(elektronistagmografi),manyetik rezonans(mr)
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
-Manevra:doktor yapar,Kristaller yerleşir.başarı oranı yüksektir.24 saat sonra % 50 iyileşme görülür.Doktor manevrayı hastaya öğretir , hasta evde manevrayı kendi kendine uygular.
NE ZAMAN AMELİYAT?
Manevralar başarılı olmazsa.İç kulak tıkama ameliatı yapılır.Başarı oranı % 90 dır.